Ο Γκαρθ Ντέιβις (LION) συνεργάζεται με τους επιτυχημένους παραγωγούς των ταινιών «Lion» και «Ο Λόγος του Βασιλιά» και σκηνοθετεί με φεμινιστική χροιά το ανθρώπινο πορτρέτο μιας από τις πλέον αινιγματικές και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες στην Ιστορία.
Η Ρούνεϊ Μάρα, στην ιδιαίτερη αυτή βιογραφία, υποδύεται τη Μαρία, μια νεαρή “χαρισματική” γυναίκα που αναζητά έναν νέο τρόπο ζωής το 33 μ.Χ. στην κατακτημένη από τους Ρωμαίους Ιουδαία που διοικείται από τον Πόντιο Πιλάτο και, αψηφώντας τις ιεραρχίες και τις αξίες της παραδοσιακής της οικογένειας, γίνεται μέλος ενός κοινωνικού κινήματος με επικεφαλής τον Ιησού Ναζωραίο (στον ρόλο ο “μέτριος προς αδιάφορος” Χοακίν Φίνιξ). Σύντομα, η Μαρία βρίσκει τη θέση της μέσα στο κίνημα και το πνευματικό της ταξίδι την τοποθετεί στην καρδιά μιας ιστορίας που θα τη φέρει αντιμέτωπη με το πεπρωμένο του Ιησού και τη δική της θέση σ’ αυτό.
Ο Γκαρθ Ντέιβις επιχειρεί να αποκαταστήσει το όνομα της Μαρίας από τα Μάγδαλα μετά την αποκάλυψη μιας περγαμηνής, που θεωρείται Ευαγγέλιό της, και την απόφαση του Πάπα το 2016 να την αναγορεύσει Απόστολο των Αποστόλων και πρώτη αγγελιοφόρο και μάρτυρα του αναστημένου Ιησού. Η αρχή της ταινίας έχει ενδιαφέρον αφού βάζει τον θεατή στο κλίμα της εποχής και παρουσιάζει το ψυχολογικό πορτρέτο μιας γυναίκας που βρίσκεται σε αδιέξοδο αναζητώντας την πνευματική της ταυτότητα. Κατά συνέπεια οι συγγενείς της τη θεωρούν δαιμονισμένη. Αναμφισβήτητα μια από τις καλύτερες σκηνές του φιλμ είναι ο με το ζόρι εξορκισμός που υφίσταται η Μαγδαληνή, ένας ψυχικός βιασμός στα ίδια ύδατα που λίγο αργότερα θα γίνουν τόπος βάφτισης των νέων πιστών από τον Ιησού και τους μαθητές του.
Πρώιμη φεμινίστρια λοιπόν, η Μαρία. Δεν είναι τυχαίο που μια από τις βασικές πηγές έμπνευσης του Ντέιβις ήταν η Μαλάλα Γιουσαφζάι, η οποία, αν και οι Ταλιμπάν την πυροβόλησαν στο πρόσωπο επειδή ήθελε να πάει σχολείο, εκείνη κέρδισε το βραβείο Νόμπελ, δίνοντας έναν εξαιρετικό λόγο, συγχωρώντας τους Ταλιμπάν για τις πράξεις τους. «Η πράξη της συγχώρεσης, η απόλυτη πράξη αγάπης είναι η καρδιά αυτής της ταινίας. Διαβάζοντας το σενάριο σκέφτηκα τη Μαλάλα και πόσο με συγκίνησε και πόσο αναγνωρίζω σε εκείνη την ιστορία της Μαρίας». Η Μαρία επαναστατεί εγκαταλείποντας την οικογενειακή εστία και αποδεικνύεται ατίθαση αφού επιλέγει να σπάσει τη σιωπή της αλλά και φιλάνθρωπος σώζoντας ανθρώπους σε ένα λεηλατημένο από τους Ρωμαίους χωριό παρακάμπτοντας τις εντολές του Πέτρου (Τζιουέτελ Ετζιοφόρ). Σταδιακά η ταινία χάνει αρκετά το ενδιαφέρον της καθώς παραδίδεται σε μια αναπαραγωγή της γνωστής ιστορίας του Χριστού, τα θαύματά του, την είσοδο στην Ιερουσαλήμ, τον Μυστικό Δείπνο και τη Σταύρωσή του – πάντα μέσα από τα μάτια της Μαρίας, χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις με βασικότερη αξία της την εντυπωσιακή και παθιασμένη ερμηνεία της Ρούνι Μάρα. Τέλος, μια και μιλάμε για Γκάρθ Ντέιβις, δεν λείπουν φυσικά τα όμορφα τοπία της Ιταλίας, τα παλ χρώματα και τα χρωματισμένα από την παλέτα της φύσης πλάνα.
Στα υπέρ της ταινίας θα έλεγα επίσης, ότι μέσα από τα μάτια της Μαγδαληνής παραμερίζεται ο θεϊκός μανδύας και παρουσιάζεται ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο του Ιησού που αντικατοπτρίζει τις σκέψεις του, τα πιστεύω του και τους φόβους του για όλα όσα ήξερε πως θα επακολουθήσουν, ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο, που στην Μαρία, όντας γυναίκα, δεν φοβόταν να ανοιχτεί και να αποκαλύψει. Επίσης, θα δούμε ένα διαφορετικό πρόσωπο του Ιούδα και μια άλλη οπτική για το πως αντιλαμβανόταν τη βασιλεία του Θεού καθώς και τον λόγο που τον οδήγησε να ακολουθήσει τον Χριστό και έπειτα να τον προδώσει.
– “Τον αγαπάς τον γιο μου. Τότε πρέπει να είσαι προετοιμασμένη, όπως εγώ!”
– “Για ποιο πράγμα;”
– “Να τον χάσεις…”
Μικρός αλλά ουσιαστικός και ο ρόλος της Παναγίας στην ταινία, ως μια μητέρα που καλείται να αποδεχτεί πως λίγες ‘μέρες αργότερα θα δει τον γιο της να πεθαίνει μπροστά στα μάτια της.
Συνοψίζοντας, η ταινία είναι πολύ ουδέτερη με σκοπό να μην προκαλέσει -πολλές- αντιδράσεις. Εδώ δεν υπάρχουν πόρνες ούτε δαίμονες ούτε ερωμένες του Χριστού. Υπάρχει μια γυναίκα με φεμινιστικές τάσεις σε μια εποχή που απαγορευόταν δια ροπάλου να σηκώσει κεφάλι, μια γυναίκα που θαύμαζε τον Ιησού για τα πρωτοποριακά πιστεύω του και τον τρόπο που τα απήυθυνε στους πιστούς, κρεμάμενη από τα χείλη του κάθε φορά που κήρυττε και που είχε κατανοήσει το ουσιαστικό, βαθύτερο και πιο επίκαιρο από ποτέ νόημα της βασιλείας του Θεού που ξεκινά από μέσα μας, με το να αλλάξουμε εμείς πρώτα σαν άνθρωποι ώστε να μπορέσουμε κάποτε να αλλάξουμε τον κόσμο…

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 3/5
Περισσότερα για την ταινία
Η ιστορία του Ιησού Χριστού έχει εμπνεύσει γενιές και γενιές σκηνοθετών, μεταξύ αυτών τον Πιέρ Πάολο Παζολίνι, τον Μάρτιν Σκορσέζε και τον Μελ Γκίμπσον. Πρόκειται για μια ιστορία που έχει ειπωθεί με τόσους διαφορετικούς τρόπους, αλλά ούσα τόσο πλούσια και ανοιχτή σε ερμηνείες, ενέπνευσε τους παραγωγούς της συγκεκριμένης ταινίας ώστε να την προσεγγίσουν από διαφορετική σκοπιά, με εφαλτήριο ένα αρχαιολογικό εύρημα. «Η ανακάλυψη τμημάτων μιας περγαμηνής με το φερόμενο ως Ευαγγέλιο της Μαρίας Μαγδαληνής πυροδότησε την ιδέα να ειπωθεί η ιστορία αυτής της γυναίκας. […] Κάθε γενιά, άλλωστε, προσεγγίζει από τη δική της σκοπιά ιστορίες που βασίζονται στη σύγχρονη εποχή. Μια ταινία, λοιπόν, για να έχει κοινό οφείλει να έχει κάτι να πει που να το αφορά. Η γυναικεία οπτική της ιστορίας της ζωής και του θανάτου του Ιησού Χριστού ρίχνει φως σε θέματα που άπτονται στο σήμερα. [..] Από την άλλη, είναι μεγάλη η ευθύνη όταν αφηγείσαι μια ιστορία που είναι τόσο σημαντική για τους ανθρώπους», σχολιάζει ο παραγωγός Ίαϊν Κάνινγκ.

Το σενάριο ήθελε να δώσει φωνή σε ένα πρόσωπο της ιστορίας που έχει παραμείνει σιωπηλό τόσον καιρό και να φωτίσει πτυχές της ιστορίας του Ιησού από τη γυναικεία οπτική και να καταδείξει τον τρόπο που το μήνυμα του Ιησού ενδεχόμενα έγινε αντιληπτό από μια γυναίκα. Η σεναριογράφος Φιλίπα Γκόσλετ έκανε πολύμηνη έρευνα και συζήτησε με ραβίνους, ιερείς, Εβραίους ιστορικούς, αρχαιολόγους και μελετητές των Γραφών και δεν υπήρξε καμία συμφωνία μεταξύ τους (!) Καθένας είχε τη δική του ερμηνεία για το κίνημα του Ιησού και τη σημασία του. Εκείνο, όμως, στο οποίο όλοι συμφωνούσαν ήταν πως η Μαρία Μαγδαληνή έπρεπε να θεωρείται απόστολος του Ιησού. Τόσο το σενάριο όσο και η παραγωγή επηρεάστηκε από πληθώρα θεολογικών και ιστορικών κειμένων, ενώ συνέδραμαν πολλοί Εβραίοι, Έλληνες Ορθόδοξοι και Καθολικοί ως σύμβουλοι, δίνοντας καθένας τη δική του οπτική. Συνεχίζει η σεναριογράφος: «Δεν πρόκειται για κάποιο θεολογικό ή ιστορικό κείμενο. Η ιστορία επιδέχεται ερμηνειών και είναι μια ιστορία που αφηγούμαστε με κάθε σεβασμό στην πίστη των ανθρώπων. Μας δείχνει τη Μαρία ως βασική φιγούρα μέσα στο κίνημα του Ιησού και φωτίζει τη διαμάχη της με τους άνδρες – αποστόλους που φανερώνει πως ήταν πολύ κοντά στον Ιησού, έχει τη δική της ερμηνεία όσον αφορά στα διδάγματα του Ιησού και προσπαθεί να τη μοιραστεί με τους αποστόλους. Το γεγονός πως είναι γυναίκα προκαλεί τριβές, ιδίως με τον Πέτρο κι αυτό δημιουργεί μια συγκλονιστική δυναμική. Η Μαρία συλλαμβάνει με διαφορετικό τρόπο την έννοια του Βασιλείου και του μηνύματος του Ιησού θεωρώντας πως τα πάντα ξεκινούν και καταλήγουν στη συγχώρεση και το έλεος. Πρέπει να αλλάξουμε αρχικά μέσα μας για να αλλάξει ο κόσμος γύρω μας. Οι απόστολοι έχουν διαφορετική γνώμη. Επίσης, μια βασική διαφορά μεταξύ της Μαρίας και των αποστόλων: εκείνη παραμένει δίπλα στον Ιησού κατά τη Σταύρωση, ενώ οι απόστολοι κρύβονται. Μια ιστορία ισότητας και φεμινισμού που αφορά κάθε πιστό, με την ιστορία να μην παρουσιάζεται γραμμικά, ο χρόνος να συρρικνώνεται και να παρουσιάζεται ένα εντελώς νέο κίνητρο από το παραδοσιακό για την πράξη του Ιούδα.
«Η Μαρία Μαγδαληνή έχει μείνει στο περιθώριο εδώ και αιώνες και θέλαμε να την επαναφέρουμε στη θέση που της αξίζει, στο επίκεντρο της ιστορίας του Ιησού, ως σημαντική απόστολο. Η ιστορία μας αφορά όλες τις θρησκείες και όλη την ανθρωπότητα. Η Μαίρη συνειδητοποιεί πως «το βασίλειο» ή όποια ουτοπία προσμένουμε οφείλει να γεννηθεί αρχικά μέσα μας. Το μήνυμα της Μαρίας είναι εξίσου επαναστατικό σήμερα και θέλουμε να ακουστεί», αναφέρει ο παραγωγός Εμίλ Σέρμαν.

Και ποια ιδανικότερη για Μαρία Μαγδαληνή από τη Ρούνεϊ Μάρα με την οποία ο σκηνοθέτης είχε συνεργαστεί στο LION και η οποία «… έχει τη δυνατότητα να «ουρλιάζει» στην απόλυτη σιωπή. Παράλληλα έχει κάτι το απόκοσμο και πάντα μοιάζει να βρίσκεται κάπου αλλού, να αναζητάει κάτι», σχολιάζει ο σκηνοθέτης. «Οι περισσότερες ταινίες για τον Ιησού αφορούν αποκλειστικά και μόνο εκείνον και τώρα, για πρώτη φορά, έχουμε μια ταινία για την Μαρία. Θα δούμε και πάλι θέματα που βλέπουμε σε βιβλικές ταινίες, αλλά, αυτήν τη φορά, από τη δική της ματιά. Και βλέποντάς τα από τη δική της σκοπιά, βλέπουμε τα πάντα αλλιώς φωτισμένα. Οι περισσότεροι την ξέρουν ως πόρνη, πράγμα που δεν ισχύει. Τώρα βλέπουμε ποια είναι και από πού κατάγεται. Την βρίσκουμε αρχικά στα Μάγδαλα, με την οικογένειά της να θέλει να την παντρέψει, κάτι που εκείνη δε θέλει, νιώθοντας πως διαφέρει από όλους μέσα στην οικογένειά της. Νιώθει πως κάτι την ενώνει με το Θεό, αλλά ακόμα δεν ξέρει πώς να το διαχειριστεί. Όταν γνωρίζει τον Ιησού, εγκαταλείπει την οικογένειά της και τον ακολουθεί, καθώς είναι ο μόνος που φαίνεται να καταλαβαίνει πώς νιώθει. […]
Πρόκειται για μια πνευματική ταινία που αφηγείται την ιστορία αυτής της γυναίκας που ήταν μάρτυς του Ιησού, ούσα παρούσα στον θάνατο και την ανάστασή του. Εκείνη θεωρήθηκε πόρνη, ενώ ο Πέτρος, που αρνήθηκε τον Ιησού τρεις φορές και παρανόησε το μήνυμά του, αγιοποιήθηκε. Είναι ασύλληπτο!» σχολιάζει η πρωταγωνίστρια. Οι δύο πρωταγωνιστές στην πορεία είναι ο Ιησούς (Χοακίν Φοίνιξ) και ο Πέτρος (Τσιουέτελ Ετζιοφόρ), ένας άνθρωπος με τον οποίο το κοινό μπορεί να ταυτιστεί. Κι εκείνος, όπως πολλοί άνθρωποι, θέλει να πιστέψει, αλλά ο πόνος του δεν του επιτρέπει να καταλάβει το μήνυμα του Ιησού και την απλότητά του: η αλλαγή πρέπει να ξεκινήσει από μέσα μας. Κι αυτό, θεωρεί ο Ετζιοφόρ πως είναι και το μήνυμα της ταινίας: ας επιστρέψουμε στις βασικές αξίες και ας αφήσουμε στην άκρη έριδες, μίση και τάσεις εκδίκησης.
Τί δεν ξέρετε για την ταινία;
- Και για την ιστορία… Σύμφωνα με τα χριστιανικά Ευαγγέλια η Μαίρη από τα Μάγδαλα ήταν παρούσα τόσο στον θάνατο όσο και στην ταφή του Ιησού και είναι η πρώτη μάρτυρας της ανάστασής του. Το 591 μ.Χ. ο Πάπας Γρηγόριος ισχυρίστηκε πως η Μαρία από τα Μάγδαλα ήταν πόρνη, μια παρανόηση που παραμένει μέχρι τις μέρες μας. Το 2016 το Βατικανό αναγόρευσε την Μαρία από τα Μάγδαλα ως Απόστολο των Αποστόλων, ως ισότιμή τους και ως την πρώτη αγγελιοφόρο του αναστημένου Ιησού.
- Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν στη Νότια Ιταλία (Σικελία, Νάπολη, Ματέρα, Πούλια).
- Στην ταινία έχουμε ένα cameoτου Έλληνα TheoΘεοδωρίδη, ο οποίος υποδύεται τον Λάζαρο.
- Τέλος, ο Χοακίν Φοίνιξ και η Ρούνι Μάρα έχουν παίξει ξανά μαζί στη μεγάλη οθόνη και συγκεκριμένα στο “HER” το 2013 όπου υποδύθηκαν ένα παντρεμένο ζευγάρι ενώ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Μαρία Μαγδαληνή» έγιναν ζευγάρι και στην πραγματική ζωή.
Το “Mary Magdalene” κυκλοφορεί στους κινηματογράφους από τις 22 Μαρτίου.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 120′
ΕΙΔΟΣ: Δράμα
Δείτε το trailer:
Δείτε περισσότερα για τις ταινίες της εβδομάδας, featurettes και film clips κάθε Σάββατο στις 23:30 στην εκπομπή Cinelovers στην τηλεόραση του ATTICA.
Καλή διασκέδαση!
xxx.
Xenia